فلسفه ملاصدرا
اکرم ساقی؛ محمدکاظم علمی سولا
چکیده
از جمله ویژگیهای اخلاقی انسان، نوعدوستی است. اینکه آیا میان این خصیصه انسانی و جنسیت میتوان رابطه برقرار کرد یا خیر، موضوعی است که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. در این رابطه پس از بیان ضرورت جنسیتپذیری نفس با توجه به مبانی حکمت متعالیه از جمله وحدت نفس و بدن در تمام مراحل متناظرِ وجودی و نیز بیان وحدت و عینیت نفس و ...
بیشتر
از جمله ویژگیهای اخلاقی انسان، نوعدوستی است. اینکه آیا میان این خصیصه انسانی و جنسیت میتوان رابطه برقرار کرد یا خیر، موضوعی است که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. در این رابطه پس از بیان ضرورت جنسیتپذیری نفس با توجه به مبانی حکمت متعالیه از جمله وحدت نفس و بدن در تمام مراحل متناظرِ وجودی و نیز بیان وحدت و عینیت نفس و قوا در دیدگاه ملاصدرا، به تفاوت قوا میان دو جنس مؤنث و مذکر اشاره شده و با توسعه در معنای عقل از منظر حکمت صدرایی خصوصاً نگاه متفاوت ملاصدرا در مورد قوه واهمه، تفاوت معنای عقل در زن و مرد حاصل گشته است. براساس این یافته تحلیلی میتوان عقل زنانه را عقلی عاطفهگرا نامید که همدلی و همدردی مؤلفههای اصلی آن است و از آنجا که میان نوعدوستی و عاطفه ارتباط مستقیم برقرار است، ارتباط میان نوعدوستی و جنسیت آشکار میگردد. ضرورت و اهمیت بحث حاضر در این است که با تبیین فضایل اخلاقی متفاوت زنانه و مردانه بر اساس مبادی مورد پذیرش ملاصدرا، مانع ارزشگذاری تبعیضآمیز و ناعادلانه (قوی یا ضعیف نامیدن هر یک از) دو جنس شده که امروزه یکی از دغدغههای فلسفههای زنانهنگر است. نوشته حاضر تلاشی است بنیادی که با روش کتابخانهای و با تحلیل مبانی حکمت صدرایی سعی در تبیین نتیجه مذکور دارد.